O nas - Miasto

Tarnobrzeg

- miasto na prawach powiatu w województwie podkarpackim; siedziba władz powiatu tarnobrzeskiego w latach 1867-1975 i od 1999; siedziba władz województwa tarnobrzeskiego w latach 1975-1998. W latach 1973-1976 miasto było siedzibą gminy wiejskiej Tarnobrzeg. Tarnobrzeg posiada miano "stolicy polskiego przemysłu siarkowego".

Leży nad Wisłą. Do niedawna najważniejszy w Polsce ośrodek wydobycia siarki i produkcji kwasu siarkowego (obecnie znaczna część kopalni jest w fazie likwidacji). Założony w 1593 roku przez Tarnowskich jako "Nowy Tarnów", był ośrodkiem handlu i rzemiosła; zniszczony w czasie najazdu szwedzkiego podupadł i rozwinął się dopiero po II wojnie światowej jako centrum wydobycia siarki. Fabryka obrabiarek "Ponar", zakłady włókiennicze (obecnie nieistniejące).

Od lat 90. XX w. na dawnym wyrobisku siarki powstaje sztuczny zalew (około 460 ha) który będzie przeznaczony do rekreacji. Przez Tarnobrzeg przebiega jedna z tras Szlaku Architektury Drewnianej województwa podkarpackiego.

Tarnobrzeg leży w Kotlinie Sandomierskiej. Głównym typem gleb są gleby bielicowe. Na tych mało żyznych glebach uprawia się owies, żyto i kukurydzę. Dużo gruntów zostało zalesionych. W rejonie Tarnobrzega jest wiele lasów wchodzących w skład Puszczy Sandomierskiej. Głównymi drzewami są: sosna zwyczajna, dąb szypułkowy, olcha czarna i brzoza.

Położenie miasta
Tarnobrzeg leży na prawym brzegu Wisły, w południowo - wschodniej części Polski, na piaszczystej równinie Kotliny Sandomierskiej. Parametry geograficzne określające położenie miasta to: na południe od 51 równoleżnika i na wschód od 21 południka. Tarnobrzeg zajmuje obszar 86 kilometrów kwadratowych i liczy ponad 51 tys. mieszkańców. Głównym surowcem mineralnym regionu jest siarka, której złoża odkryto w 1953 roku, i która w znacznym stopniu przyczyniła się do szybkiego rozwoju naszego miasta. Według nowego podziału administracyjnego Polski, Tarnobrzeg wszedł w skład województwa podkarpackiego ze stolicą w Rzeszowie. Jednocześnie nasze miasto stało się siedzibą powiatu grodzkiego oraz ziemskiego, w skład którego weszły gminy: Baranów Sandomierski, Gorzyce, Grębów, Nowa Dęba.

Historia Tarnobrzega
      Tarnobrzeg leży na prawym brzegu Wisły, w południowo - wschodniej części Polski. Nadwiślański skrawek Puszczy Sandomierskiej posiada bardzo bogatą historię. Początki osadnictwa na tych ziemiach sięgają VII wieku.
      Od 1567 roku Tarnowscy rozpoczęli długie starania o założenie "Nowego Tarnowa" czy też "Tarnodworu", dla którego uzyskali od króla Zygmunta III Wazy przywilej fundacyjny 28 maja 1593 roku. Żadna z wcześniejszych nazw nie przyjęła się - ostatecznie nazwano miasto Tarnobrzegiem.
      Na mocy prawa magdeburskiego w nowo utworzonym mieście odbywały się dwa jarmarki: w dniu Św.Trójcy 5 czerwca i w dniu Św.Szymona i Judy - 28 października.
      Tarnowscy, dbając o rozwój miasta, fundują w 1676 roku kościół i klasztor O.O. Dominikanów. Symbolem miasta stał się obraz Najświętszej Marii Panny zwany obrazem Matki Boskiej Dzikowskiej. Obraz ten uznany został za cudowny i przeniesiony z kaplicy dworu w Dzikowie do kościoła Dominikanów w 1678 roku. Tarnobrzeg stał się przez to miejscem kultu Maryjnego, do którego ściągały rzesze pielgrzymów z terenu Małopolski.
      W roku 1772 podczas I rozbioru Polski Tarnobrzeg dostał się pod rządy monarchii austriackiej. Tarnobrzeg stał się małym miasteczkiem galicyjskim z przewagą ludności żydowskiej. W 1885 roku miasto stało się siedzibą powiatu, a w 1867 starostwa. Właśnie w roku 1867 nadana została autonomia Galicji, co spowodowało zelżenie ucisku austriackiego. Pozytywnie wpłynęło to na rozwój miasta poprzez budowę telegrafu, linii kolejowej, szpitala, szkoły publicznej i drukarni oraz otwarcie w 1909 roku Cesarsko-Królewskiej Wyższej Szkoły Realnej, która stała się podwalinami pod funkcjonowanie Państwowego Gimnazjum im. Hetmana Tarnowskiego.
      Pierwsza wojna światowa przyniosła miastu poważne zniszczenia. Tuż po zakończeniu działań wojennych Tarnobrzeg stał w centrum wydarzeń zwanych Republiką Tarnobrzeską. Pod przewodnictwem Tomasza Dąbala i księdza Eugeniusza Okonia rozwinął się ruch o podłożu społecznym dezorganizujący proces tworzenia się władzy państwowej i ogarniał obszar całego powiatu.
      W okresie międzywojennym miasto weszło w skład województwa lwowskiego, będąc siedzibą starostwa.
      W latach trzydziestych XX wieku przed miastem pojawiły się perspektywy rozwoju wraz z powstaniem i realizacją planu utworzenia na terenach południowo-wschodniej Polski Centralnego Okręgu Przemysłowego. Jednak wybuch II wojny światowej zniweczył plany na szybki rozwój miasta. W czasie wojny właśnie tu powstała tajna organizacja "Odwet", następnie oddział partyzancki "Jędrusie", którego organizatorem i dowódcą był Władysław Jasiński.